Zamki Szkocji - Zamek Claypotts
Zamek Claypotts to doskonale zachowany przykład szkockiej wieży mieszkalnej z XVI wieku, położony w dzielnicy West Ferry w Dundee, Szkocja. Jego unikalna architektura i bogata historia czynią go fascynującym obiektem dla miłośników średniowiecznych budowli i historii Szkocji.
Budowę zamku rozpoczął John Strachan w 1569 roku, co potwierdza data wyryta na jednej z kamiennych tablic. Proces budowy trwał aż do 1588 roku, co było nietypowo długim okresem jak na tak niewielką budowlę. Rodzina Strachanów dzierżawiła ziemię, na której wzniesiono zamek, od opactwa Lindores od początku XVI wieku.
W 1601 roku zamek został sprzedany Sir Williamowi Grahamowi z Ballunie, a następnie przeszedł w ręce Sir Williama Grahama z Claverhouse. Po śmierci Johna Grahama, wicehrabiego Dundee, w bitwie pod Killiecrankie w 1689 roku, zamek stał się własnością korony. W 1694 roku przekazano go Jamesowi Douglasowi, 2. markizowi Douglas. Po jego śmierci w 1761 roku własność zamku była przedmiotem długotrwałych sporów prawnych, aż ostatecznie przeszła na 13. hrabiego Home, który w 1926 roku przekazał zamek państwu. Obecnie zarządza nim organizacja Historic Environment Scotland.
Zamek Claypotts jest znakomitym przykładem wieży mieszkalnej w tzw. planie Z, popularnym w XVI-wiecznej Szkocji. Charakteryzuje się prostokątnym głównym blokiem z dwoma wystającymi wieżami na przeciwległych narożnikach, co tworzy kształt litery “Z” z lotu ptaka. Taki układ pozwalał obrońcom na skuteczniejsze ostrzeliwanie podejść do zamku z różnych kierunków.
Wnętrze zamku składa się z kilku kondygnacji. Na parterze znajdują się sklepione piwnice, z kuchnią ulokowaną w południowej wieży, wyposażoną w tradycyjny piec i zlew. Schody prowadzą na główną salę na pierwszym piętrze oraz do kolejnych pomieszczeń na wyższych kondygnacjach. Choć trzecie piętro nie zachowało się w całości, zamek w dużej mierze pozostał nienaruszony od czasów jego budowy. Oryginalny dach oraz renesansowe detale architektoniczne, takie jak obramowania okien w czworobocznych wieżach, dodają mu unikalnego charakteru.
Zamek Claypotts owiany jest legendą o pracowitym duszku domowym zwanym “brownie”, który pomagał służbie w codziennych obowiązkach. Według opowieści, duszek opuścił zamek w gniewie z powodu leniwej kucharki, pozostawiając domowników bez swojej magicznej pomocy.
Obecnie zamek Claypotts jest zarządzany przez Historic Environment Scotland i jest udostępniany do zwiedzania podczas specjalnych okazji. Choć na co dzień można podziwiać jedynie jego zewnętrzną architekturę, warto śledzić ogłoszenia o dniach otwartych, które pozwalają na zwiedzenie wnętrz tego unikalnego zabytku. Podczas takich wizyt można zobaczyć oryginalne elementy wyposażenia, takie jak wielki kominek w kuchni czy sklepione piwnice.
Zamek Claypotts, mimo swojego niewielkiego rozmiaru, stanowi cenny przykład szkockiej architektury obronnej z okresu renesansu. Jego doskonałe zachowanie oraz bogata historia czynią go miejscem wartym odwiedzenia dla każdego miłośnika historii i architektury.
